Dấu hiệu, biểu hiện và triệu chứng Bệnh Đa ối là gì?

Lượng nước ối bình thường khoảng 300 - 800ml, từ 800 - 1500ml gọi là dư ối. Đa ối khi lượng nước ối vượt quá trên 2000ml (con số này ít có ý nghĩa vì trên thực tế không thể ước lượng chính xác lượng nước ối. Chẩn đoán được thực hiện bằng siêu âm, cho kết quả ước lượng gián tiếp về thể tích nước ối). 

Người ta thường sử dụng chỉ số nước ối (AFI - amniotic fluid index) qua siêu âm để xác định tình trạng đa ối. Gọi là đa ối khi chỉ số nước ối vượt trên 25cm (đo theo kỹ thuật của Phelan). 

Trên lâm sàng ta có thể gặp 2 hình thái, đó là đa ối cấp và đa ối mạn, đa ối cấp ít gặp hơn. 

1. Đa ối cấp

Đa ối cấp thường xảy ra vào tuần 16 đến 20 của thai kỳ. Đa ối cấp thường gây chuyển dạ trước tuần 28 của thai kỳ hoặc phải đình chỉ thai nghén vì các triệu chứng quá trầm trọng. Các triệu chứng chủ yếu gây ra do nước ối tăng nhanh làm tử cung to nhanh, chèn ép vào cơ hoành gây khó thở. Các triệu chứng gặp ở đa ối cấp: 

• Bụng lớn nhanh, căng cứng

• Tử cung căng cứng, ấn đau.

• Không sờ được các phần thai nhi

• Có thể thấy dấu hiệu cục đá nổi.

• Tim thai khó nghe. 

• Thăm khám âm đạo: đoạn dưới căng phồng, cổ tử cung hé mở, đầu ối căng,.

• Phù và giãn tĩnh mạch, đặc biệt ở chi dưới, nguyên nhân do tĩnh mạch chủ dưới bị chèn ép. 

Giãn tĩnh mạch chi dưới

• Khó thở, có thể suy hô hấp.

2. Đa ối mạn

Đa ối mạn chiếm phần lớn các trường hợp đa ối và thường xảy ra vào ba tháng cuối thai kỳ. Bệnh tiến triển chậm nên người bệnh dễ thích nghi với các triệu chứng. Bệnh nhân đa ối mạn không khó thở nhiều và đau nhiều như đa ối cấp.

Sản phụ đến khám trong ba tháng cuối thai kỳ vì cảm thấy bụng căng, nặng bụng, tim đập nhanh, khó thở. Các triệu chứng của đa ối mạn thường tiến triển từ từ. Nước ối tăng dần làm tử cung căng to gây khó thở, mệt mỏi.

Tiến hành thăm khám thấy có dấu hiệu sóng vỗ, tử cung to hơn so với tuổi thai. Khó sờ nắn thấy các cực thai nhi và có dấu hiệu cục đá nổi. 

Cận lâm sàng:

• Siêu âm: siêu âm có vai trò giúp chẩn đoán xác định, giúp phát hiện sớm các bất thường của thai nhi và phần phụ. Độ tin cậy của chẩn đoán phụ thuộc vào kỹ năng và kinh nghiệm của bác sĩ siêu âm. Vì vậy, sản phụ nên thực hiện khám tại cơ sở y tế đáng tin cậy, với đội ngũ y bác sĩ được đào tạo chuyên sâu và có kinh nghiệm.

Siêu âm thai giúp chẩn đoán xác định, phát hiện sớm các bất thường của thai nhi

• Xét nghiệm nước ối: định lượng α Fetoprotein, acetylcholinesterase, làm nhiễm sắc thể phát hiện các khuyết tật ống thần kinh.

• Các xét nghiệm khác để phát hiện các bệnh có thể có của mẹ như giang mai, nhiễm Toxoplasma, đái tháo đường, nhóm máu và sàng lọc kháng thể ...

Chẩn đoán phân biệt đa ối với chửa trứng, song tha, khối u buồng trứng, bí tiểu cấp.