AIDS là gì? Nguyên nhân, triệu chứng-điều trị

AIDS (hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải) là giai đoạn cuối cùng và nghiêm trọng nhất của nhiễm HIV. Những người bị AIDS có hệ thống miễn dịch rất yếu và số lượng tế bào bạch cầu rất thấp. Bệnh cạnh đó người bệnh có thể mắc thêm các bệnh nhiễm trùng khác cho thấy bệnh đã tiến triển thành AIDS.

Sự khác biệt giữa HIV và AIDS là HIV là một loại virus làm suy yếu hệ thống miễn dịch. AIDS (hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải) là giai đoạn cuối cùng và nghiêm trọng nhất của nhiễm HIV. Nhờ phương pháp điều trị làm chậm tác dụng của virus nên không phải ai nhiễm HIV cũng tiến triển thành AIDS. Tuy nhiên, HIV nếu không được điều trị điều trị sẽ chuyển sang giai đoạn AIDS.

HIV do virus gây ra. Nó có thể lây lan qua quan hệ tình dục, tiêm chích ma túy bất hợp pháp hoặc dùng chung kim tiêm, tiếp xúc với máu bị nhiễm bệnh hoặc lây truyền từ mẹ sang con. HIV phá hủy các tế bào T CD4 - các tế bào bạch cầu đóng vai trò quan trọng trong việc giúp cơ thể chống lại bệnh tật. Càng có ít tế bào T CD4, hệ thống miễn dịch càng trở nên yếu đi và mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội (AIDS).

Cách thức lây lan bệnh

• Quan hệ tình dục

• Dùng chung kim tiêm

• Truyền máu

Trong khi mang thai hoặc sinh nở hoặc cho con bú: Người mẹ bị nhiễm bệnh có thể truyền virus cho con của họ. Những bà mẹ dương tính với HIV và được điều trị nhiễm trùng trong khi mang thai có thể làm giảm đáng kể nguy cơ cho con của họ.

AIDS (hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải) là giai đoạn cuối cùng và nghiêm trọng nhất của nhiễm HIV. Trong giai đoạn này, HIV đã làm suy yếu nghiêm trọng hệ thống miễn dịch và các bệnh nhiễm trùng cơ hội có nhiều khả năng khiến bị bệnh hơn. Khi HIV đã tiến triển thành AIDS, những căn bệnh này sẽ lợi dụng hệ thống miễn dịch suy yếu khiến cơ thể người mắc có nhiều khả năng mắc một số bệnh ung thư khi bị AIDS. Để được chẩn đoán mắc bệnh AIDS, người bệnh phải bị nhiễm HIV và có ít nhất một trong các triệu chứng sau:

• Ít hơn 200 tế bào CD/mm3.

• Một căn bệnh xác định AIDS.

Việc tiếp cận với các phương pháp điều trị kháng virus tốt hơn đã làm giảm đáng kể số ca tử vong do AIDS trên toàn thế giới, ngay cả ở các nước nghèo tài nguyên. Nhờ những phương pháp điều trị cứu sống này, hầu hết những người nhiễm HIV ngày nay không phát triển thành AIDS. Nếu HIV không được dùng thuốc điều trị và kéo dài thì trong vòng 10 năm sẽ bị tiến triển thành AIDS. 

Khi người bệnh đến giai đoạn bị AIDS hệ thống miễn dịch đã bị tổn hại nghiêm trọng. Người mắc sẽ có nhiều khả năng mắc các bệnh thường không gây bệnh ở người có hệ thống miễn dịch khỏe mạnh. Chúng được gọi là nhiễm trùng cơ hội hoặc ung thư cơ hội.

• Đổ mồ hôi

• Ớn lạnh

• Sốt tái phát

• Tiêu chảy mạn tính

• Sưng hạch bạch huyết

• Tổn thương bất thường trên lưỡi hoặc trong miệng xuất hiện các đốm trắng

• Mệt mỏi dai dẳng

• Yếu đuối

• Giảm cân

• Phát ban da hoặc da gà

Để được chẩn đoán mắc bệnh AIDS, người bệnh phải bị nhiễm HIV và có ít nhất một trong các triệu chứng sau:

Ít hơn 200 tế bào CD/mm3.

Một căn bệnh xác định AIDS: Các bệnh xác định AIDS là nhiễm trùng cơ hội, một số bệnh ung thư (thường do virus gây ra) và một số tình trạng thần kinh.

• Ung thư hạch Burkitt.

• Nhiễm nấm Candida đường hô hấp.

• Bệnh isosporosis đường ruột mạn tính

• Bệnh cryptosporidiosis đường ruột mạn tính.

• Bệnh do Cytomegalovirus.

• Viêm võng mạc do Cytomegalovirus.

• Bệnh não do HIV.

• Bệnh cryptococcus ngoài phổi.

• Loét herpes simplex.

• Herpes simplex.

• Histoplasmosis lan ra ngoài phổi.

• Hội chứng suy mòn HIV.

• Ung thư cổ tử cung xâm lấn.

• U Lympho nguyên bào miễn dịch.

• Ung thư Kaposi.

• Nhiễm khuẩn nhiều lần hoặc tái phát.

• Phức hợp Mycobacterium avium (MAC)

• Nhiễm Mycobacterium kansasii.

• Nhiễm Mycobacterium tuberculosis

• Viêm phổi do Pneumocystis jirovecii.

• U lympho nguyên phát của não.

• Viêm phổi tái phát.

• Nhiễm khuẩn huyết tái phát do Salmonella.

• Toxoplasmosis của não.

Sử dụng một số thuốc để điều trị HIV và triệu chứng bệnh với mục tiêu điều trị là giảm lượng HIV trong máu (tải lượng virus) xuống mức mà xét nghiệm không thể phát hiện được và làm chậm quá trình tiến triển thành AIDS.

Điều trị HIV để làm chậm quá trình tiến triển thành AIDS:

• Thuốc ức chế men sao chép ngược nucleoside (NRTI)/ non-nucleoside (NNRTI).

• Thuốc ức chế protease (PI).

• Chất ức chế tổng hợp.

• Thuốc đối kháng CCR5.

• Chất ức chế đính kèm.

• Thuốc ức chế sau đính kèm.

• Chất tăng cường dược động học