Biện pháp trị Sốc tim và phác đồ điều trị Bệnh Sốc tim là gì?

1. Xử trí ban đầu

• Chẩn đoán xác định tình trạng sốc tim, loại trừ các nguyên nhân gây huyết áp thấp  khác.

• Giảm tối đa các gắng sức: giảm căng thẳng lo âu, giảm đau.

• Thiết lập đường truyền tĩnh mạch.

• Hỗ trợ thở oxy (nếu có).

• Làm điện tim, xác định chẩn đoán nhồi máu cơ tim cấp và xem xét cho bệnh nhân dùng thuốc tiêu sợi huyết nếu thời gian vận chuyển bệnh nhân đến trung tâm cấp cứu và hồi sức gần nhất trên 3 giờ.

• Vận chuyển bệnh nhân đến trung tâm cấp cứu và hồi sức gần nhất.

2. Xử trí tại bệnh viện

2.1. Hỗ trợ thông khí

• Oxy liệu pháp: nên tiến hành ngay để phòng ngừa tăng áp lực động mạch phổi và tăng oxy vận chuyển.

• Thông khí nhân tạo: ở bệnh nhân sốc tim, ưu tiên thông khí nhân tạo xâm nhập. Phương pháp này được chỉ định với các bệnh nhân khó thở nhiều, pH < 7,30, giảm oxy máu.

2.2. Truyền dịch

• Truyền dịch giúp tăng cung lượng tim và cải thiện tưới máu vi tuần hoàn.

• Lựa chọn dịch truyền: dung dịch muối đẳng trương là lựa chọn đầu tiên với ưu điểm giá thành rẻ và dễ dung nạp. Các dung dịch keo cũng được sử dụng khi bệnh nhân thiếu lượng lớn dịch trong lòng mạch. Dung dịch albumin được sử dụng trong các trường hợp bệnh nhân giảm albumin máu.

• Có thể truyền dịch nhắc lại khi nghi ngờ bệnh nhân thiếu dịch.

Truyền dịch giúp tăng cung lượng tim và cải thiện tưới máu vi tuần hoàn

2.3. Thuốc vận mạch và trợ tim

• Thuốc vận mạch có tác dụng duy trì huyết áp tối đa trên 90mmhg hoặc huyết áp trung bình trên 70mmHg. Ưu tiên dùng noradrenalin hơn dopamine vì ít gây rối loạn nhịp ở bệnh nhân sốc tim.

• Dobutamin được chỉ định cho các bệnh nhân sốc tim nguyên nhân do tổn thương cơ tim. Liều dùng ban đầu là 5µg/kg/ph, tăng liều mỗi lần 2,5 – 5µg/kg/ph tùy thuộc đáp ứng của bệnh nhân.  Liều tối đa là 20µg/kg/ph.

• Thuốc giãn mạch giúp làm giảm hậu gánh, từ đó làm tăng cung lượng tim, cải thiện tưới máu vi tuần hoàn và chuyển hóa tế bào. Tuy nhiên, các thuốc này có thể gây tụt huyết áp và làm tình trạng giảm tưới máu mô nặng thêm nên cần theo dõi bệnh nhân sát sao. Các dẫn chất nitrat được chỉ định trong các trường hợp bệnh nhân có thiếu máu cục bộ cơ tim (cơn đau thắt ngực không ổn định, nhồi máu cơ tim).

2.4. Các biện pháp hỗ trợ cơ học

Tim phổi nhân tạo (ECMO) chỉ làm được ở các đơn vị y tế chuyên sâu và được đào tạo:

• Để thay thế chức năng co bóp của cơ tim duy trì huyết động, tạo điều kiện cho cơ tim nghỉ ngơi để hồi phục.

• Chỉ định: bệnh nhân sốc tim do bệnh lý cơ tim, do rối loạn dẫn truyền chưa hồi phục hoặc do tắc mạch phổi nặng. Bệnh nhân có phân suất tống máu dưới 35 % cần cân nhắc chỉ định.

• Biện pháp hỗ trợ tim phổi nhân tạo mang lại hiệu quả cao trong trường hợp bệnh nhân mắc các bệnh lý cơ tim có khả năng hồi phục sau giai đoạn sốc.

Bơm bóng ngược dòng động mạch chủ:

• Giúp tăng tưới máu mạch vành và giảm hậu gánh.

• Chỉ định trong trường hợp sốc tim do bệnh lý cơ tim, tắc mạch phổi.

2.5. Điều trị nguyên nhân cụ thể

Nhồi máu cơ tim:

• Xét chỉ định tái tưới máu cơ tim (nong động mạch vành, dùng thuốc tiêu sợi huyết hoặc phẫu thuật) sớm trong 6 giờ đầu khi nhồi máu cơ tim cấp gây sốc tim.

• Không dùng các dẫn chất nitrat trong trường hợp huyết áp thấp.

• Không chỉ định dùng các thuốc ức chế bêta giao cảm.

Tắc động mạch phổi lớn:

• Duy trì áp lực tĩnh mạch trung tâm ổn định.

• Dùng noradrenalin, dobutamin để nâng huyết áp.

• Xem xét chỉ định dùng thuốc tiêu sợi huyết.

Ép tim cấp do tràn dịch màng ngoài tim:

• Truyền dịch cho bệnh nhân để tăng áp lực tĩnh mạch trung tâm từ đó tăng áp lực đổ đầy thất nhằm chống lại lực ép vào từ màng ngoài tim.

• Dẫn lưu dịch màng ngoài tim và điều trị nguyên nhân gây tràn dịch là phương pháp điều trị quan trọng nhất.

Sốc do tổn thương cơ học của tim: mổ cấp cứu để giải quyết tổn thương.

Sốc do loạn nhịp tim:

• Điều trị loạn nhịp.

• Khi cơn nhịp nhanh gây tụt huyết áp, xem xét chỉ định sốc điện.

• Chỉ định đặt máy tạo nhịp khi nhịp chậm.

2.6. Một số biện pháp khác

• Kiểm soát tốt các rối loạn nhịp tim kèm theo (nếu có) bằng các phương pháp như đặt máy tạo nhịp tạm thời, sốc điện.

• Điều chỉnh các rối loạn điện giải (tăng/hạ kali,magie,…) và thăng bằng kiềm toan.

• Cho bệnh nhân sử dụng corticoid nếu nghi ngờ tổn thương cơ tim nguyên nhân do miễn dịch, vitamin B1 nếu nghi ngờ viêm cơ tim nguyên nhân do thiếu vitamin B1.

Cho bệnh nhân dùng vitamin B1 nếu nghi ngờ viêm cơ tim do thiếu vitamin B1