Liệt dây thần kinh số 7 là gì? Nguyên nhân, triệu chứng-điều trị

Liệt dây thần kinh mặt hay liệt dây thần kinh số 7 gây tê liệt tạm thời hoặc tê liệt cơ mặt, dẫn đến sự suy yếu đột ngột các cơ ở một bên mặt. Nó xảy ra khi một tình trạng như nhiễm virus, gây viêm và sưng dây thần kinh sọ thứ bảy (dây thần kinh điều khiển cơ mặt). Với bệnh liệt của dây thần kinh mặt, khuôn mặt của người bị sẽ bị xệ xuống ở một bên hoặc hiếm khi là cả hai bên. Hoặc có thể có nụ cười lệch, hoặc mí mắt không khép lại được. Những ảnh hưởng này thường kéo dài vài tháng và biến mất mà không cần điều trị.

Khuôn mặt của người bị liệt dây thần kinh số 7 sẽ bị xệ xuống ở một bên

Các loại virus khác nhau có thể kích hoạt bệnh liệt dây thần kinh mặt. Nó làm sưng hoặc viêm tạm thời và gây áp lực lên dây thần kinh kiểm soát cơ mặt. Áp lực này làm suy giảm chức năng của dây thần kinh khiến người bị khó kiểm soát các cơ hoặc biểu cảm trên khuôn mặt. Khi tình trạng viêm thuyên giảm, dây thần kinh bắt đầu hoạt động trở lại. 

Các loại virus làm sưng hoặc viêm và gây áp lực lên dây thần kinh kiểm soát cơ mặt

Các virus có liên quan đến bệnh bại liệt dây thần kinh mặt bao gồm các virus gây ra:

• Nhiễm HPV gây mụn rộp sinh dục

• Thủy đậu và bệnh zona

• Bệnh bạch cầu đơn nhân nhiễm trùng

• Nhiễm Cytomegalovirus

• Bệnh đường hô hấp (adenovirus)

• Bệnh sởi (rubella)

• Bệnh quai bị (virus quai bị)

• Cúm (cúm B)

• Bệnh tay chân miệng.

Các triệu chứng của bệnh liệt dây thần kinh mặt có xu hướng xuất hiện đột ngột và đạt mức độ nghiêm trọng cao nhất trong vòng 48 đến 72 giờ. Một số người phát triển các triệu chứng nhẹ. Những người khác bị tê liệt hoàn toàn. Các triệu chứng bắt đầu cải thiện dần dần sau ba tuần. Có tới 80% số người hồi phục hoàn toàn và không có dấu hiệu bị liệt dây thần kinh trong vòng ba tháng. Ngoài việc khuôn mặt bị xệ xuống, các dấu hiệu của bệnh liệt dây thần kinh mặt bao gồm:

• Khó nói, ăn hoặc uống.

• Chảy nước dãi.

• Khô mắt.

• Đau mặt hoặc tai.

• Nhức đầu.

• Mất vị giác.

• Ù tai.

• Nhạy cảm với âm thanh.

Các tình trạng khác, bao gồm đột quỵ, bệnh sacoit và bệnh Lyme, cũng có thể gây liệt mặt. Để loại trừ những nguyên nhân đó, có thể có một hoặc nhiều xét nghiệm sau:

• Xét nghiệm máu để kiểm tra các tình trạng như bệnh Lyme hoặc bệnh sacoit.

• Điện cơ đồ (EMG) để đo hoạt động và tổn thương thần kinh.

• Chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT): Thử nghiệm này có thể xác nhận sự hiện diện của tổn thương thần kinh và xác định mức độ nghiêm trọng của nó. Điện cơ đồ đo hoạt động điện của cơ để đáp ứng với kích thích. Nó cũng đo bản chất và tốc độ dẫn truyền xung điện dọc theo dây thần kinh.

• CT scan: để loại trừ các nguồn gây áp lực có thể khác lên dây thần kinh mặt, như khối u hoặc gãy xương sọ.

Hầu hết những người bị liệt dây thần kinh mặt hồi phục hoàn toàn — có hoặc không có điều trị. Không có phương pháp điều trị chung cho bệnh bại liệt. Có các phương pháp điều trị như dùng thuốc hoặc vật lý trị liệu để giúp hồi phục nhanh hơn. 

Vì mắt bên bị ảnh hưởng không nhắm lại được nên điều quan trọng là phải thực hiện các bước để bảo vệ và chăm sóc mắt đó. Sử dụng thuốc nhỏ mắt bôi trơn vào ban ngày và thuốc mỡ mắt vào ban đêm sẽ giúp giữ ẩm cho mắt. Đeo kính hoặc kính bảo hộ vào ban ngày và miếng che mắt vào ban đêm có thể bảo vệ mắt khỏi bị trầy xước. Trong những trường hợp nghiêm trọng của bệnh dây thần kinh mặt, bác sĩ nhãn khoa có thể cần theo dõi mắt.

1. Sử dụng thuốc

Các loại thuốc thường được sử dụng để điều trị bệnh bại liệt dây thần kinh mặt bao gồm:

• Corticosteroid: prednisone. đường uống , chẳng hạn như prednisone , làm giảm sưng dây thần kinh và có thể giúp bạn lấy lại chuyển động trên khuôn mặt nhanh hơn. Phương pháp điều trị này hiệu quả nhất khi bạn bắt đầu trong vòng 48 giờ sau khi nhận thấy các triệu chứng.

• Thuốc kháng virus: valacyclovir, acyclovir trị mụn rộp, có thể tăng tốc độ phục hồi, mặc dù không rõ chúng mang lại bao nhiêu lợi ích. Phương pháp điều trị này hoạt động tốt nhất khi kết hợp với corticosteroid đường uống.

2. Vật lý trị liệu

Các cơ bị liệt có thể co lại và ngắn lại, có thể là vĩnh viễn. Chuyên gia vật lý trị liệu có thể hướng dẫn người bệnh cách xoa bóp và tập luyện cơ mặt để giúp ngăn chặn điều này xảy ra.

Tham gia vật lý trị liệu để điều chỉnh cơ mặt và ngăn chặn liệt dây thần kinh số 7

3. Phẫu thuật

Phẫu thuật giảm áp lực lên dây thần kinh hiếm khi được thực hiện vì nó có thể gây mất thính lực và tổn thương dây thần kinh mặt vĩnh viễn. Các quy trình phẫu thuật thẩm mỹ chức năng trên khuôn mặt là những lựa chọn dành cho những người không hồi phục để giúp điều chỉnh sự bất đối xứng trên khuôn mặt và hỗ trợ đóng mí mắt.