Viêm phổi là gì? Nguyên nhân, triệu chứng-điều trị

Viêm phổi là biểu hiện của viêm nhiễm nhu mô phổi bao gồm viêm các túi phế nang, ống phế nang, phế nang, các tổ chức liên kết khe kẽ và viêm tiểu phế quản tận cùng. Nguyên nhân có thể do vi khuẩn, virus hay ký sinh trùng.

Bệnh viêm phổi biểu hiện ở nhiều mức độ khác nhau từ viêm nhẹ, đến viêm phổi nặng. Bệnh rất nguy hiểm khi xảy ra trên các đối tượng trẻ sơ sinh, trẻ em và người trên 65 tuổi có nhiều bệnh nền hoặc có hệ miễn dịch bị suy yếu.

Nguyên nhân thường gặp:

Vi khuẩn; Virus; Nấm; Ký sinh trùng.

Một số tác nhân khác thuộc vật lý, hóa học, dị nguyên.

Vi khuẩn, virus là những nguyên nhân hàng đầu gây bệnh viêm phổi

2.1. Viêm phổi mắc phải tại cộng đồng (viêm phổi cộng đồng)

• Streptococcus pneumoniae; Haemophilus influenzae.

• Vi khuẩn nội bào: Chlamydia pneumoniae, Mycoplasma pneumoniae...

• Virus cúm A: H5N1, H1N1, H3N2.

• Virus sởi, thủy đậu...

2.2. Viêm phổi mắc phải tại bệnh viện.

• Staphylococcus aureus; Pseudomonas aeruginosa; Klebsiella pneumonie

• Vi khuẩn Gr âm: E. Coli...

• Vi khuẩn yếm khí tại miệng.

2.3. Viêm phổi do nhiễm trùng cơ hội

• Pneumocystis carinii. Candida...

• RSV

Bệnh nhân thường rét run kèm theo sốt cao, mạch nhanh, mặt đỏ, toát mồ hôi. Ho khan, ho khạc nhiều đờm mủ xanh, vàng. Đau ngực vùng tổn thương. Khó thở nhiều mức độ.

1. Đánh giá mức độ viêm phổi:

Viêm phổi nhẹ: Sốt, ho, thở nhanh/khó thở nhẹ, có ran ẩm/không.

Viêm phổi trung bình: Sốt, ho, thở nhanh/khó thở rõ, có ran ẩm/không. Rút lõm lồng ngực, phập phồng cánh mũi, thở rên (trẻ <2 tháng), tím tái nhẹ.

Viêm phổi nặng: Trẻ có triệu chứng của viêm phổi/viêm phổi nặng.

Bệnh nhân bị viêm phổi thường có ho kèm theo đờm mủ xanh hoặc vàng

Có 1 trong các dấu hiệu nguy hiểm sau

• Tím tái nặng.

• Không uống được. Suy dinh dưỡng nặng.

• Ngủ li bì khó đánh thức. Co giật/hôn mê.

• Thở rít khi nằm yên.

2. Phân loại viêm phổi theo giải phẫu bệnh

Viêm phổi thùy:

• Bệnh thường gặp phải ở người trẻ, xuất hiện các cơn rét run và sốt cao. Ở bệnh nhân có xuất hiện hội chứng nhiễm khuẩn với biểu hiện: môi khô lưỡi bẩn, hơi thở hôi.

• Hội chứng đông đặc (+): Rung thanh tăng, gõ đục, rì rào phế nang giảm.

• Ran nổ, ran ẩm tập trung vùng tổn thương.

• Có tiếng thổi ống. Ho, khạc đờm màu gỉ sắt.

Phế quản phế viêm:

• Bệnh thường gặp ở trẻ em và người già sau khi mắc các bệnh: cúm, ho gà, sởi,..

• Hội chứng đông đặc (-).

• Ran nổ, ran ẩm rải rác 2 bên phổi.

• Không có tiếng thổi ống.

• Xét nghiệm các dịch: đờm, dịch tỵ hầu tìm vi khuẩn gây bệnh. Từ các dịch sau đó đem đi nhuộm gram, soi trước cấy sau và làm kháng sinh đồ.

• Ngoài ra có thể cấy máu hoặc cấy dịch màng phổi.

• Làm xét nghiệm PCR (phản ứng khuếch đại chuỗi)

• Phát hiện kháng nguyên qua nước tiểu

• Thực hiện các test kháng thể như test ngưng kết bổ thể, ngưng kết lạnh…

• Dựa vào chỉ số trong xét nghiệm máu: số lượng bạch cầu tăng, tỷ lệ bạch cầu đa nhân trung tính >85%, protein C phản ứng dương tính và tốc độ máu lắng tăng.

1. Nguyên tắc điều trị.

• Dựa vào nguyên nhân mắc bệnh để sử dụng đúng thuốc điều trị. Sử dụng kháng sinh khi nguyên nhân là vi khuẩn. Sử dụng kháng sinh cho tất cả trẻ em viêm phổi.

• Sử dụng thuốc điều trị triệu chứng. Nâng cao thể trạng

2. Viêm phổi mắc phải tại cộng đồng

Sử dụng kháng sinh theo kinh nghiệm. Hầu hết các kháng sinh đều được sử dụng theo đường uống.

Thời gian sử dụng kháng sinh trung bình từ 7 – 10 ngày.

Luôn điều trị triệu chứng kết hợp với phục hồi và nâng cao thể trạng sức khỏe.

3. Viêm phổi mắc phải tại bệnh viện

Sau khi xét nghiệm tìm vi khuẩn, làm kháng sinh đồ, dựa vào kháng sinh đồ để sử dụng kháng sinh tối ưu nhất trên bệnh nhân. Sử dụng kháng sinh theo đường tiêm.

Thời gian sử dụng kháng sinh phụ thuộc vào triệu chứng.

Luôn điều trị triệu chứng kết hợp với phục hồi và nâng cao thể trạng sức khỏe.